Гісторыя беларускай мовы — працэс непарыўнага развіцця са старажытнай (руск.). Беларуская мова з'яўляецца старажытнапісьменнай, гісторыя беларускага пісьменства налічвае не менш за 10 стагоддзяў. Мова склалася ў XIV—XVI стагоддзях, калі землі сучаснай ўваходзілі ў склад. У познім 17 — пач. У жывая старабеларуская гаворка захоўвалася толькі на беларускіх землях і ў простага народа, да пары — у драбнейшай шляхты. Сацыяльная вярхушка грамадства, выхаваная ў польскай культуры, лічыла беларускую мову наогул непрыдатнай для выкарыстання ў літаратуры. Іменна ў гэты перыяд зведалі асабліва моцны ўціск.

1. Генезіс Беларускай Мовы Яе Развіццё Ў Часе. Беларуская Мова Сярод Іншых Моў Свету
2. Генезіс Беларускай Мовы Яе Развіццё Ў Часе

Пасля паўстанняў і асабліва гадоў паланізацыя, якую праводзілі тагачасныя мясцовая буйная шляхта і каталіцкае духавенства, змянілася, якую праводзіў царскі ўрад. Узоры жывой старабеларускай гаворкі траплялі ў літаратуру пераважна ў творах «школьнай драмы», з якіх толькі адзін быў пры сваім з'яўленні надрукаваны (сатыра «Вітанне на першы выезд з Каралеўца», 1642), рэшта засталася ў рукапісах.

Сучасны стан беларускай літаратурнай мовы – вынік працяглага і складанага працэсу яе. February 1, 2016. Родник Гремячий Ключ, Сергиевская Часовня-Купель. February 1, 2016. Генезіс Беларускай Мовы Яе Развіццё Ў Часе. February 1, 2016. Ад апошніх засталася ў беларускай мове. Якія паўплывалі на развіццё мовы. У той час яе.

Гэтыя творы, а дакладней, іх фрагменты, і з'яўляюцца практычна адзінымі ўзорамі жывой беларускай мовы таго часу. Мова іх падобная на народную канца 19 — пач.

20 ст., нямала. Запісаныя яны пераважна, малая іх частка, што са Смаленскай зямлі —. Апроч таго, некаторыя фанетычныя асаблівасці старабеларускай мовы захаваліся ў помніках пісьменства канца 16 — пачатку 17 ст., напрыклад,. Сучасны этап развіцця беларускай мовы ўмоўна адлічваецца ад пачатку 19 стагоддзя, калі былі зробленыя спробы стварэння літаратурнай мовы на аснове народных гаворак. Першая старонка «Слова на ўзнясенне Гасподняе» Кірылы Тураўскага паводле спісу XIII ст. Адзначаныя віды пісьменства існавалі і на заходнярускіх землях, дзе неўзабаве ўзнікла беларуская народнасць. Тут таксама перапісвалІся на царкоўнаславянскай мове евангеллі і псалтыры.

Генезіс Беларускай Мовы Яе Развіццё Ў Часе. Беларуская Мова Сярод Іншых Моў Свету

3 арыгінальных рэлігійных твораў асабліва вылучаюцца словы, казанні і павучанні выдатнага прамоўцы і публіцыста ХІІ ст. Да таго ж часу адносіцца і дзейнасць пісьменніка, які складаў асобныя зборнікі паводле твораў старажытных царкоўных прапаведнікаў. 3 агіяграфічнай літаратуры таго часу цяпер вядомы «», створанае, відаць, у неўзабаве пасля яе смерці, і «Жыціе Аўраамія Смаленскага», напісанае яго вучнем Яфрэмам у Смаленску на пачатку XIII ст. На заходнярускіх землях побач з царкоўнаславянскай працягвала ўжывацца і старажытнаруская літаратурная мова. У XII—XIII ст. Існавала мясцовае полацкае летапісанне.

Старабеларускі перыяд. Таксама: Умоўна пачатак зараджэння асобнай беларускай мовы адносяць да канца XIII — пачатку XIV стагоддзя. Менавіта ў гэты час у, дзелавой і асабістай перапісцы пачынаюць спарадычна адлюстроўвацца моўныя з'явы, адметная лексіка і фанетыка, якія пазней сталі характэрнымі для беларускай мовы. Ужо ў XIII стагоддзі ў пісьмовых помніках на беларускіх землях пачынаюць спарадычна трапляцца асаблівасці, характэрныя для сучаснай беларускай мовы. На працягу XIV—XVI ст. Пачала складвацца беларуская народнасць з уласцівай ёй моваю, асноўныя асаблівасці якой захоўваюдца ў ёй да нашага часу. Аднак старажытныя кніжнікі ў пісьменстве строга прытрымліваліся традыцыйных старажытнарускіх граматычных і лексічных норм, таму новыя моўныя рысы ў пісьмовых помніках на першых парах адлюстроўваліся толькі зрэдку ў выглядзе паасобных апісак.

Адным з найстаражытнейшых пісьмовых помнікаў, які адлюстроўвае ўласна беларускія моўныя рысы, з'яўляецца Дагаворная грамата смаленскага князя з Рыгаю і Гоцкім берагам (1229 год). У грамаце, сярод іншага, адлюстравана чаргаванне гукаў в і ў у прыназоўніку «въ»: «оу низъ» замест «въ низъ», «оу Ризѣ» замест «въ Ризѣ». У XIV стагоддзі, пры, старабеларуская мова стала афіцыйнай мовай справаводства ў. Прыкладна з сярэдзіны XV ст.

Пісьменства на тэрыторыі Беларусі насычаецца спецыфічна беларускімі асаблівасцямі ў такой меры, што пачынаючы з гэтага часу ёсць ужо ўсе падставы гаварыць пра старабеларускую літаратурную мову, якая сваімі арфаграфічнымі, граматычнымі і лексічнымі рысамі прыкметна адрознівалася ад старажытнарускай літаратурнай мовы, але цалкам не перарвала сувязей з ёй. У беларускім пісьменстве старажытнага перыяду старабеларуская пісьмовая мова мела назву « руский языкъ». Першы аркуш Псалтыра, выдадзенага у, 1517 Старабеларуская мова ВКЛ адлюстроўвала многія моўныя з'явы, характэрныя для гутарковай беларускай мовы, хоць да канца XV ст. Яшчэ не адходзіла далёка ад традыцыйных канонаў, якія былі складзены дагэтуль, і была прадстаўлена пераважна юрыдычнымі дакументамі.

Блізкае месца да ёй займалі мясцовыя творы. Так, беларускія лінгвісты прыйшлі да высновы, што мова друкаваных перакладаў Бібліі, зробленых ім у 1517—19 гадах, — гэта беларуская рэдакцыя, дзе маецца пэўны ўплыў гутарковай, і.

У той жа час, гэтая мова, безумоўна, была зразумела славянскамоўнаму насельніцтву ВКЛ, а друкаваныя кнігі Францыска Скарыны былі адрасаваны менавіта да яго. Яшчэ больш рыс гутарковай мовы беларусаў, на слоўнікавы запас якой плённа паўплывалі таксама, і іншыя мовы, набыла з сярэдзіны XVI ст. (асабліва ў, і, часткова — у і ) у ходзе і шырокага размаху друкарскай справы (, і інш.). Пісьмовая «руская мова» ВКЛ у XIV—XVII стст.

Вылучалася шыратой грамадскіх функцый (мела статус дзяржаўнай мовы, на ёй былі напісаны ), развітасцю (дамінаваў, які найболей атрымаў рыс гутарковай беларускай мовы, у адрозненне ад царкоўнага стылю, і якім найболей карысталася свецкая шляхта ), значнай колькасцю друкаваных выданняў, а — развітасцю відаў і жанраў (у тым ліку, напісанне дзяржаўных летапісаў і хронік). Да нашага часу дайшло каля 600 кніг — дзелавога архіва, дакументы якога напісаны на старыжытнабеларускай літаратурнай мове. Зводы законаў Вялікага Княства Літоўскага ( Ягелончыка (1468), у рэдакцыях, і ) таксама напісаныя на старабеларускай мове і ўтрымліваюць вялікую колькасць адметнай беларускай лексікі. З сярэдзіны XVII ст. У афіцыйным справаводстве, культурным і публічным жыцці гарадоў і вышэйшага саслоўя ВКЛ пачала дамінаваць літаратурная польская мова. У 1696 годзе быў аб'яўлен закон, паводле якога дзяржаўнаю моваю на беларускіх землях стала.

Старабеларуская мова паслядоўна выцясняецца з ўжытку ў справаводстве і культуры на карысць польскай мовы. У выніку, літаратурна-пісьмовая мова занепадае, развіваюцца толькі жывыя народныя гаворкі.

Сучасны перыяд 19 стагоддзе У пачатку 19 ст. Пачалося станаўленне сучаснай беларускай мовы на аснове беларускіх народных і ва ўмовах адсутнасці сталай практыкі пісьма. Агульная арыентацыя на народнае жывое вымаўленне і ігнараванне здабытку літаратурнай традыцыі (-традыцыйнай) абумовілі развіццё мовы без аніякага кодэксу правілаў граматыкі і правапісу, і запатрабавалі выпрацоўвання зусім новых - і нормаў. Не спрыяла хуткаму арфаграфічнаму ўнармаванню і выкарыстанне пісьменнікамі, фалькларыстамі і інш. Двух алфавітаў, і.

Ступень распаўсюджання беларускай мовы ў канцы 18 ст. Характарызавалася завяршэннем шляхты былога ВКЛ, сярод якой пад пачатак 19 ст. Яшчэ бытавала беларуская мова, і канчатковым заняпадам беларускай мовы ў гарадах. На распаўсюджанне і выкарыстанне беларускай мовы паўплываў і працяглы палітычны канфлікт паміж расійскімі ўладамі і польскім і паланізаваным дваранствам, у якім абодва бакі спрабавалі атрымаць сімпатыі беларускага сялянства, звяртаючыся да таго з агітацыйнай літаратурай, выдаванай па-беларуску. Таксама:, Спробы распрацоўкі граматыкі для беларускай мовы рабіліся яшчэ ў канцы 18 ст., пасля падзелаў Рэчы Паспалітай. Мяркуецца, што першая такая граматыка — «Граматыка літоўская», рукапіс якой пакуль не знойдзены, была распрацавана, магілёўскім архіепіскапам. Наступная спроба складання граматыкі беларускай мовы (на аснове кірыліцы) была зроблена , але рукапіс не быў дапушчаны да друку.

У у была выдана чытанка для дзяцей «. Для сялян рымска-каталіцкай веры, якія гавораць польска-рускай мовай» (выдана польскай лацінкай па-беларуску, тытульная назва па-польску), у у — «Лемантар для добрых дзетак-каталікоў». У 1839 імператар Мікалай I забараніў ужываць «народную гаворку» ў каталіцкіх храмах; як вынік, тую цалкам замяніла польская. У верасні расійскія ўлады забаранілі друк па-беларуску лацінскім алфавітам («польскім шрыфтам»).

У рамках агульнага павароту расійскай палітыкі ( Гл. Таксама: ) друк па-беларуску быў забаронены цалкам. З было дазволена друкаваць кірыліцай беларускія этнаграфічныя зборнікі.

Адным з першых даследчыкаў беларускай мовы быў. У 1897, пасля зносін расійскага ўрада з рымскай курыяй пісьмом кардынала Рампалы ад 8.5.1897 № 37522 на імя архіепіскапа Магілёўскага ад імя Папы было павядомлена, што ў тых месцах, дзе беларуская гаворка ўжываецца народам (« ubi dialectus alborussica a populo adhibetur»), дазволена святарам ужываць гэту мову ў рэлігійным навучанні народу. Але духавенства не выкарыстала дазволу, аднак, некаторыя пазнейшыя каталіцкія выданні па-беларуску (выданні (1915), « Элементаж для добрых дзетак католікоў» (1906) і інш.) былі спробамі ажыццяўлення гэтай волі рымскага прастолу. Пачатак 20 стагоддзя. Падручнік граматыкі аўтарства Браніслава Тарашкевіча Агульная нераспрацаванасць мовы ў пачатку 20 ст.

Прывяла да недахопу слоў і выразаў для абазначэння невядомых беларусам-сялянам прадметаў і паняццяў, асабліва адцягненых. Такія неіснуючыя выразы ў пачатку 20 ст.

Большасцю тагачасных беларускіх літаратараў і дзеячаў актыўна браліся з польскай мовы. Пазней (1921) паслядоўна перадавала лацінскія і грэчаскія тэрміны з мяккім л замест цвёрдага, уводзіла склады ды, ты, дэ, тэ і падобныя. На думку, гэта былі, а карані такой практыкі ён бачыў у прынцыпова антырускай арыентацыі тагачаснага беларускага руху. У процілегласць такой практыцы Карскі ставіў практыку старабеларускага пісьменства, дзе існавалі асваенні пазычанняў накшталт «лацинский» (а не «лятынский» — latinus), «логика» (а не «лёгика» — λογικα), і дзе з'явілася граматыка, дзе толькі ў словах, узятых з «ляскай» мовы («лѧски езык» — польская мова), мяккасць л абазначалася спалучэннем літар «їо» (напрыклад, «лїосъ»). Пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі Пэўная ўнармаванасць беларускага правапісу была дасягнута толькі пасля, калі ў свет выйшла. Яна была перавыдана у, у нязмененым выглядзе, у 1922 і 1923, і прынята ў школьнай сістэме БССР з 1923.

Яна была часткова зменена Я. Лёсікам у 1925, таксама ў форме школьнай граматыкі. Граматыка Тарашкевіча амаль з пачатку яе практычнага выкарыстання крытыкавалася за рад недахопаў і прабелаў, найперш Я. Лёсікам (з 1920), які ў выніку прапанаваў (1925), разам з братам, праект рэформы правапісу і азбукі. Абмеркаванню праекта братоў Лёсікаў была прысвечана правапісна-азбучная секцыя. На аснове яе пастаноў над праектам рэформы правапісу ў 1927—1929 працавала пад кіраўніцтвам. Камісія паспела падрыхтаваць і агучыць (1930), але неўзабаве беларускае мовазнаўства, як і наогул беларуская навука, трапіла пад прыцэл палітычных рэпрэсій.

У выніку, праект быў забаронены як «нацдэмаўскі», было забаронена карыстанне ўсімі працамі рэпрэсаваных мовазнаўцаў, у тым ліку, страцілі слоўнікі іх аўтарства. Ва ўмовах практычнай маўчання дасведчаных мовазнаўчых кадраў і ў напружаным палітычным клімаце пачалася праца над (1931), працягвалася, але тайна, праца і над праектам правапіснай рэформы. У 1933, у агульных умовах узмацнення ідэалагічнага кантролю за культурай у СССР і барацьбы з «нацдэмаўшчынай», была праведзена, а фактычна, і граматыкі. Змена курсу нацыянальнай палітыкі ў СССР у канцы 1920-х гадоў стала прычынаю гвалтоўнага згортвання палітыкі беларусізацыі і павароту да новага курсу на павялічэнне ролі рускай мовы як «інтэрнацыянальнага сродку зносін» ( Гл.

У 1931—1940 гадах выпуск кніг на беларускай мове ў БССР зменшыўся з 1301 да 375, а на рускай — узрос з 38 да 362 тытулаў. Публічнае карыстанне літаратурнай беларускай мовай стала звязвацца ў грамадскай свядомасці з магчымасцю абвінавачання ў «». Пад нямецкай акупацыяй Падчас (1941—1944) і ажыццяўлення палітыкі «» нанова паўстала праблема правапісу. Друкаванне загадаў, абвестак, выпуск газет і інш. Адразу запатрабавалі адзінага правапісу, тымчасам рэдактары і супрацоўнікі рэдакцый, прывезеныя ў Беларусь акупацыйнымі ўладамі, не пагаджаліся з усходнебеларускім «бальшавіцкім» правапісам, і многія з іх карысталіся ўласнымі правапіснымі і лексічнымі нормамі.

Такі беспарадак падштурхнуў да тэрміновага выдання Краёвым выдавецтвам «» правапісу Тарашкевіча (верасень 1941), першай кнігі, выпушчанай на акупаванай тэрыторыі Беларусі. Кніга выйшла вялікім тыражом (20 тысяч) і прызначалася галоўным чынам для рэдакцый газет і школ. Гэта было моцна скарочанае перавыданне падручніка правапісу, выпушчанага ў (1925) паводле прац Б. Тарашкевіча і Я. Выданне правапісу выклікала новыя спрэчкі, якія доўгі час працягваліся на старонках друку.

Наогул, недасканаласць правапісу і тэрміналогіі стрымлівала выданне кніг, асабліва падручнікаў, і надалей. Гэтае пытанне спрабавала развязаць Тэрміналагічная камісія (створаная ў рамках Інспектарата школ, студзень 1942), якая зацвердзіла новы правапіс у сакавіку 1943. Новы правапіс быў выпушчаны агульным тыражом 150 тыс. Пад аўтарствам А. Лёсіка ў Мінску (1943), у двух алфавітных сістэмах, і вядомы ў наш час як «8-е выданне правапіс Тарашкевіча», з тым, што пад 7-м выданнем у гэтай нумарацыі вядомае, відаць, т.

6-е выданне правапісу Тарашкевіча, якое выйшла тыражом 100 тыс. У Мінску прыблізна ў снежні 1943. Тым часам, адметнасцю тагачасных беларускіх выданняў заставаліся адвольнасць і разнастайнасць алфавітных сістэм, непаслядоўнасць правапісу і тэрміналогіі, нават у выданнях школьнага інспектарата.

Новую нявызначанасць і спрэчкі ў беларускім асяроддзі выклікала (снежань 1941) ініцыятыва міністра А. Розенберга аб пераводзе беларускіх школ і друку на «».

Неўзабаве ініцыятыва стала загадам (25.6.1942) аб паступовым увядзенні «лацінкі» ў народныя школы Беларусі: у 1942/1943 яна ўводзілася ў першыя і часткова другія класы, апроч таго, яе вывучэнне рэкамендавалася і ў астатніх класах пачатковых школ. Адзначаецца, што выданні, надрукаваныя лацінкай, разыходзіліся слаба, іх зразумеласць, асабліва ў цэнтральных і ўсходніх вобласцях, была малой, а друкаваць іх бліжэй чым у Вільні было тэхнічна немагчыма. У той жа час нямецкае кіраўніцтва прапаноўвала не толькі ўвядзенне «лацінкі», але і яе рэфармаванне, супраць якога выказваліся некаторыя беларускія дзеячы (напр., ). Наогул, станам на сярэдзіну 1943 на тэрыторыі Генеральнай акругі «Беларусь» выпускаліся па-беларуску 4 назвы газет і 1 часопіс. За час на ўсіх землях пад нямецкім кантролем было выпушчана на беларускай мове 117 кніг і брашур, з іх 52 — толькі ў Генеральнай акрузе. Пасля вайны Амаль адразу па заканчэнні вайны быў узноўлены курс на ўзмацненне ролі рускай мовы і культуры.

Асобныя і несістэмныя выпадкі процідзеяння гэтаму з боку кіраўніцтва БССР (напрыклад, у канцы 1950-х гадоў) на агульны кірунак развіцця падзей не паўплывалі. У 1960-я гады з'явіліся распрацоўкі, аўтары якіх ужо тэарэтычна абгрунтоўвалі неабходнасць русіфікацыі беларускага народа (у ліку іншых нярускіх народаў), ставячы мэту інтэрнацыяналізацыі ўсіх сфер жыцця народаў СССР і стварэння адзінага. Гэтая тэорыя была ўхвалена (1971) і стала дырэктывай практычнай дзейнасці партыі. У выніку, на пачатак 1980-х гадоў беларуская мова, фармальна застаючыся роднай мовай беларускага народа, была адсунута з прыярытэтнай ролі ў яго культурным развіцці, і практычна не існавала ў дзяржаўным апараце, сістэме адукацыі і пад., была фактычна ператворана ў мову.

Доля кніг і брашур на беларускай мове ў агульнай выдавецкай прадукцыі БССР зменшылася (за перыяд 1950—1985) з 85% да 9%. У 1985 на аднаго жыхара Беларусі прыходзілася ў сярэднім 0,5 беларускамоўнай кнігі. Слабасць беларускай нацыянальнай свядомасці вяла да таго, што гэтыя захады сустракаліся грамадствам пераважна з абыякава, а часам і з адабрэннем. З іншага боку, «празмерная» зацікаўленасць дрэнным становішчам беларускай мовы магла быць ацэнена як «беларускі нацыяналізм» (як, напрыклад, выступленні А. Белакоза ў 1960-х гадоў або мінскі гурток пач. 1970-х гадоў).

Усё ж, пачынаючы з канца 1950-х гадоў, часу пэўнага паслаблення палітычнага кантролю, беларуская грамадскасць не раз выказвала сваю заклапочанасць існуючым становішчам і яго развіццём, як адкрыта, так і тайна (дыскусія ў газеце «», у тым ліку, выступленні, 1957—1961, самвыдатаўскі «Ліст да рускага сябра» А. Каўкі, 1976 і інш.). У часы перабудовы Гл.

Таксама. Зноскі. Гістарычная граматыка. ↑ Старое заходнерускае пісьменства, С.196,197,201-223. Паведамленне Карскага.

«Старое заходнерускае пісьменства». Янкоўскі. Гістарычная граматыка.

Тэкст граматы гл. Историческая грамматика русского языка. Сборник упражнений. Москва: Просвещение, 1984. ↑ Янкоўскі.

Гістарычная граматыка. Шакун, Л.М. Гісторыя беларускай літаратурнай мовы. — Мінск, 1963. 29, 83, 89, 93. Шакун, Л.М.

Гісторыя беларускай літаратурнай мовы. — Мінск, 1963. Булыка, А.М.

Мова выданняў Францыска Скарыны / А.М. Жураўскі, У.М. — Мінск: Навука і тэхніка, 1990. 210; Шакун, Л.М. Гісторыя беларускай літаратурнай мовы. — Мінск, 1963.

Шакун, Л.М. Гісторыя беларускай літаратурнай мовы.

— Мінск, 1963. Свяжынскі, У. Беларуская мова // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя: у 3 т. — Мінск: БелЭн, 2005.

301; Шакун, Л.М. Гісторыя беларускай літаратурнай мовы. — Мінск, 1963. Свяжынскі, У. Беларуская мова // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя: у 3 т. — Мінск: БелЭн, 2005.

301; Шакун, Л.М. Гісторыя беларускай літаратурнай мовы. — Мінск, 1963.

— П., 1921 Т. 3. Свяжынскі, У. Беларуская мова // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя: у 3 т.

— Мінск: БелЭн, 2005. 301; Шакун, Л.М. Гісторыя беларускай літаратурнай мовы.

— Мінск, 1963. 94, 108, 115, 137. Смалянчук, С.39, са спасылкай на энц. Даведнік Мысліцелі і асветнікі, Мн., 1995, С.185. Паведамленне Карскага ў нарысе навейшай беларускай літаратуры, Т.3. Смалянчук, С.35.

Магчыма, гэтая дата паводле. На думку Карскага, з-за таго, што бачыла, у такім выпадку, небяспеку пранікнення ідэй праваслаўя. Новейшая белорусская литература // Белоруссы. На думку Карскага. Мастацкая літаратура, С.398-400,409,651. Гісторыя Беларусі пад рэд. Касцюка, Т.5.

Беларуская кніга пад нямецкім кантролем (1939—1944). — Мн.: Беларускі Гістарычны Агляд, 2002. Паводле даных: Друк Беларускай ССР 1918—1980. Статыстычны зборнік. 26 у Латвіі, 18 у Літве і 15 у Эстоніі (1941—1944). Дзеля параўнання, у Латвіі на латышскай мове было выпушчана каля 1500 кніг і музычных твораў агульным тыражам 5 мільёнаў асобнікаў (1941—1944). Дзеля параўнання, 5,2 кнігі на літоўскай мове ў Літоўскай ССР.

Туронак, са спасылкай на даныя: Народное хозяйство СССР. Статистический ежегодник. Москва, 1966. Літаратура.

Ф. Гістарычная граматыка беларускай мовы. — Мінск: Вышэйшая школа, 1989. Художественная литература на народном языке. Петроград, 1922. У выданні: Белорусы: В 3 т. Очерки словесности белорусского племени. — Мн.: БелЭн, 2007.

Потехина (Минск — Ольштын). Обучение белорусскому языку в условиях белорусско-белорусского двуязычия (проблемы обучения белорусскому языку как иностранному) // Исследование славянских языков и литератур в высшей школе: достижения и перспективы: Информационные материалы и тезисы докладов международной научной конференции / Под ред. — М.:Филологический факультет МГУ им. Ломоносова, 2003. Мовазнаўчая праблематыка ў тэрміналогіі // Тэорыя і практыка беларускай тэрміналогіі / Арашонкава Г. У., Булыка А.

Генезіс Беларускай Мовы Яе Развіццё Ў Часе

М., Люшцік У. — Мн.:Беларуская навука, 1999., Беларуская эміграцыя — абаронца роднае мовы, Катэдра Беларускай Філялёгіі Факультэт Прыкладной Лінгвістыкі і Ўсходнеславянскіх Філялёгіяў Варшаўскі Ўнівэрсытэт, Варшава 2004. Беларуская кніга пад нямецкім кантролем (1939—1944). — Мн.: Беларускі Гістарычны Агляд, 2002.

Пытанні да заліку па беларускай мове на 2013-2014 нав. Год. Генезіс беларускай мовы, яе развіццё ў часе. Беларуская мова сярод іншых моў свету.

Рэформы правапісу беларускай мовы. Закон аб мовах. Праблемы культуры маўлення ва ўмовах білінгвізму. Камунікатыўныя якасці маўлення і іх роля ў прафесійна арыентаваным маўленні. Рэалізацыя правільнасці, дакладнасці, сцісласці, лагічнасці ў прафесійнай сферы. Рэалізацыя чысціні, багацця, дарэчнасці, вобразнасці і выразнасці ў прафесійнай сферы.

Асаблівасці беларускай фанетычнай сістэмы ва ўмовах білінгвізму. Паняцце графікі і гісторыя яе станаўлення. Беларускі алфавіт. Асаблівасці вымаўлення галосных, зычных гукаў.

Асаблівасці вымаўлення гукавых спалучэнняў (галосных і зычных). Лексіка сучаснай беларускай мовы паводле паходжання. Лексіка сучаснай беларускай мовы паводле сферы ўжывання. Лексікаграфія.